Należy zauważyć, iż tak jak zagrożenie krzyżackie było jednym z czynników państwowotwór- czych Litwy, tak opór przeciwko Tatarom, a w przypadku niektórych ziem także krzyżakom, cementował ziemie ruskie. Litwinów i Tatarów do sojuszu skłoniła m.in. wyprawa Kazimierza Wielkiego na Ruś Halicką i Wołyń12. Aktualne było także niebezpieczeństwo mongolskie. W tych warunkach Kazimierz w 1340 roku rozpoczął długotrwałe wojny o Ruś Halicką, prowadzone przy wsparciu Węgier. W 1344 roku Polacy zdobyli Przemyśl i Sanok, w 1349 – Halicz, Lwów i Włodzimierz. Pod władzą Kazimierza znalazła się większa część Rusi Halickiej poza Wołyniem. Wnuk wielkiego księcia litewskiego Witolda, był syn Bazylego I Andrzej Ciemny II. Wstąpił na tron w wieku dziecięcym w 1425 roku. Jego ojciec wiedział, że Moskwa zbyt mało sił, aby jednocześnie walczyć z litwinami i tatarami. Dlatego zdecydowanie ustępował teścia w sporach granicznych, unikając wojny. Ruś średniowieczna w stosunkach międzynarodowych. Debata naukowa z udziałem dr. hab. Dariusza Dąbrowskiego, prof. UKW (Uniwersytet Kazimierza Wielkiego), dr. Myroslava Voloshchuka (Uniwersytet Wasyla Stefanyka) [in:] Colloquia Russica, Kraków, 2011, A mimo to o żadnym chyba innym polskim władcy nie wypowiadano się z tak wielką estymą i szacunkiem jak o Kazimierzu Wielkim. Kaźko Słupski Właściwie Kazimierz IV (1351–1377), książę dobrzyński, inowrocławski i słupski, syn Bogusława V i Elżbiety Kazimierzówny, córki króla Kazimierza Wielkiego. W walce z wrogami, Polska otrzymała pomoc zbrojną ze strony władców węgierskich, którzy w zamian za wsparcie mieli odziedziczyć tron polski po śmierci Kazimierza Wielkiego. 1344 – opanowanie ziemi sanockiej i przemyskiej. 1349 – włączeni do Polski Rusi Halicko-Włodzimierskiej z Lwowem, Haliczem, Brześciem i Włodzimierzem . Kazimierz Wielki władca czy dyplomataKról Kazimierz Wielki panował w latach 1333-1370. Okoliczności, w jakich przejmował władzę po swym ojcu Władysławie Łokietku nie były dla niego sprzyjające, gdyż Polska przeżywała bardzo trudny okres. Jej ziemie były zjednoczone od niedawna i tylko częściowo, poza tym były wyniszczone długotrwałymi wojnami. Na dodatek niewesoło przedstawiał się spór o Pomorze i Kujawy z Krzyżakami i popierającym ich królem czeskim Janem Luksemburczykiem. Słaba wówczas Polska nie mogła sobie pozwolić na wojnę z takimi potęgami. Młody król musiał, więc wykazać się bardzo wielką mądrością i zdolnościami dyplomatycznymi. A jego opinia w państwie nie była zbyt pochlebna, gdyż Kazimierz Wielki był kobieciarzem, pijakiem i obżartuchem. A jednak jego kontrowersyjna osoba okazała się wyśmienitym politykiem i znakomitym udowodnię w mojej zdawał sobie sprawę, że najpierw musi wzmocnić Polskę wewnętrznie, zagospodarować, wzbogacić dopiero wówczas będzie szansa na odzyskanie utraconych ziem. Dlatego za wszelką cenę dążył do pokojowego uregulowania konfliktów, czasami musiał iść na ustępstwa, byle tylko zapewnić krajowi parę lat spokoju. Zdając sobie sprawę z siły przeciwników starał się rozerwać sojusz 1335 roku Kazimierz Wielki rozpoczął układy z Janem Luksemburskim w sprawie uchylenia jego roszczeń do korony polskiej. Rozmowom tym patronował sojusznik Kazimierza Wielkiego, potężny monarcha węgierski, Karol Robert. Na zjazdach w Wyszehradzie w 1335 i 1339 roku doszło do kompromisu. Król czeski za poważną sumę 20 tysięcy kóp groszy praskich, zrzekł się praw do korony polskiej, natomiast Kazimierz zgodził się uznać jego zwierzchność lenną nad Śląskiem i księstwem Wielki traktował to jako chwilowe ustępstwo i miał plany powrócić do tej sprawy w dogodnym dla siebie 1340 roku po śmierci księcia włodzimiersko-halickiego Jerzego Bolesława, Kazimierz Wielki został spadkobiercą jego ziem (Ruś halicko-włodzimierska ). Przyłączenie Rusi Czerwonej po wieloletnich walkach z Litwinami i Tatarami miała ogromne znaczenie dla handlu polskiego gdyż tędy, bowiem wiódł szlak handlowy ku wschodowi. Ponadto ziemie te stanowiły zabezpieczenie przed najazdami Tatarów i Litwinów na bogatą Małopolskę. Jednak ja uważam,że nie było to zbyt dobre posunięcie ze strony Kazimierza Wielkiego, ponieważ Ruś była zupełnie odmiennym kulturowo i etnicznie terenem ,poza tym zaostrzył się dzięki temu konflikt pomiędzy Tatarami, (co okaże się w przyszłości), zgodne współżycie legło u podstaw słynnej polskiej nigdy nie pogodził się z utratą Pomorza, Ziemi Dobrzyńskiej i Kujaw, które, niegdyś przemocą odebrali krzyżacy. W 1343 roku Kazimierz Wielki zawarł pokój z krzyżakami w Kaliszu na mocy, którego Kujawy i Ziemia Dobrzyńska wróciły do Polski a Pomorze miało zostać w ręku krzyżaków, jednak król Kazimierz Wielki zastrzegł sobie tytuł "pana Pomorza", co miało mu w przyszłości służyć jako pretekst do ponownego wystąpienia o tę ziemię. Traktat kaliski w tych konkretnych warunkach można uznać za sukces polityczny. Kazimierz Wielki ciągle czuł się zagrożony możliwością antypolskiego porozumienia krzyżacko-czeskiego. Dlatego w swej polityce zagranicznej szukał oparcia w mocnym sojuszniku. Utrzymywał, więc dobre stosunki z Węgrami. Nie posiadając męskiego potomka z "prawego łoża" wyznaczył na swego następcę syna króla Węgier Karola Roberta i swej siostry Elżbiety Łokietkówny, Ludwika. Związało to jeszcze ściślejszym sojuszem Polskę z Węgrami. Mądra polityka króla szybko zaczęła przynosić rezultaty - wzrosła wyraźnie potęga i znaczenie Królestwa koniec panowania zamierzał upomnieć się o Śląsk i związać na trwałe z Polską Pomorze Zachodnie. Chciał, bowiem polepszyć gospodarkę kraju poprzez dostęp do Bałtyku. Zawarł, więc porozumienie z zachodniopomorskimi słowiańskimi książętami, jednemu z nich Bogusławowi V Słupskiemu oddał swoją córkę Elżbietę za żonę. Chcąc jeszcze bardziej umocnić swoją pozycję na północy zawarł przymierze z Danią. Jego sukcesem było czasowe uzależnienie lenne od Polski Drezdenka i Santoku oraz przyłączenia Wałcza i Czaplinka. Oznaką wzrostu znaczenia i potęgi Polski w Europie Środkowej był kongres krakowski w 1364 roku zakończony słynną ucztą u Wierzynka. Plany wojny z krzyżakami zniweczyła śmierć Wielki nie tylko był zręcznym dyplomatą, ale i dobrym przedsięwzięcia zmierzające do faktycznej integracji zjednoczonego kraju są bardzo istotne. W polityce wewnętrznej Kazimierz Wielki wykazywał dużą aktywność. Kraj stanowił zlepek prowincji, różniących się od siebie odmiennymi prawami, obyczajem, interesami gospodarczymi. Brakowało funduszy i fachowców na przeprowadzenie pierwszych lat panowania Kazimierz dążył do zapewnienia Polsce spokoju, odbudowy zniszczeń i wewnętrznego wzmocnienia było nie tylko odbudować Polskę ze zniszczeń, ale także usunąć różnice, jakie w ciągu dwustu lat rozbicia dzielnicowego, narosły pomiędzy poszczególnymi częściami kraju, przez ujednolicenie praw i stworzenie jednolitego systemu spokojnych latach panowania Kazimierza Wielkiego ożywiła się znów kolonizacja. Powstawało wiele wsi i osad. Król dbał o miasta, rozbudowywał stare, zakładał nowe, opieką otaczał handel, nadając kupcom różne przywileje. Nie zapomniał także o mniejszościach Żydom, dzięki czemu mogli w Polsce swobodnie praktykować swoje wyznanie, budować świątynie i kultywować swoje wielki ustalał specjalnymi statutami ich prawa i przywileje-przepisy te określały zajęcia Żydów: kupiectwo, bankierstwo, rzemiosło, dzierżawę karczm i młynów, zapewniały także osobiste pragnący stworzyć solidną strukturę państwa, doceniał role tego pracowitego narodu w gospodarczym rozwoju ziem Wielki dbał o miasta leżące na międzynarodowych szlakach handlowych, budował mosty, by rzeki były żeglowne, zwalczał usprawnił zarządzanie gospodarką w dobrach królewskich np. w żupach solnych w Bochni i Wieliczce. Dzięki dobrej gospodarce szybko wzrastała zamożność obywateli i państwa, a do skarbu państwa napływała większa liczba pieniędzy. Skarb państwa zasilały podatki bezpośrednie, poradlne w wysokości od 12 do 24 groszy od łana, opłaty od miast, cła i myta, oraz dochody z majątków królewskich. Pozwoliło to królowi na rozpoczęcie na niespotykaną dotąd skalę rozbudowy kraju, budowano twierdze warowne. Wznoszono w miastach wspaniałe gotyckie Wielki rozwinął działalność ustawodawczą w myśl zasady "jedno prawo w jednym królestwie", częściowo zunifikowano prawo- spisano prawo zwyczajowe i połączono je z wprowadzeniem nowych postanowień dla Wielkopolski ? statut piotrkowski, dla Małopolski - statut wiślicki. W 1356 roku na Wawelu król ustanowił Sąd Najwyższy Prawa Niemieckiego na Zamku Krakowskim, była to najwyższa instancja sądownicza dla miast polskich lokowanych na prawie panowania Kazimierza Wielkiego umocniła się teoria Korony Królestwa Polskiego, nazwa ta była symbolem suwerenności tym po reformie monetarnej nakazał używanie wyłącznie monet polskich. W 1364 z inicjatywy Kazimierza Wielkiego powstał uniwersytet w Krakowie, miał on służyć rozwojowi oświaty w państwie. Osoba króla Kazimierza Wielkiego z jednej strony wyłania się, a z drugiej ginie w morzu dokumentów, dat i faktów. Jednak z dostępnych mi źródeł starałam się dobrze udowodnić postawioną przeze mnie tezę. Zasłużył się dla kraju a jego "dorobek" potwierdza moje stwierdzenie, że był zarówno znakomitym dyplomatą jak i polityce międzynarodowej Kazimierz Wielki odnosił "wielkie" sukcesy. Umocnił suwerenność Polski, uregulował stosunki z sąsiadami, dwukrotnie zwiększył stan posiadania terytorialnego. To właśnie Kazimierz Wielki położył podwaliny pod przyszłą potęgę Polski Jagiellonów. Reasumując wszystkie fakty z życia władcy mogę śmiało powiedzieć, że przydomek"wielki", jaki został mu nadany był zasłużony. Potwierdza to przysłowie "Zastał Polskę drewnianą, zostawił murowaną".Moim zdaniem Kazimierz Wielki był jednym z najmądrzejszych władców w naszej długiej i wspaniałej historii. Kazimierz Wielki - dokonania, polityka Dokonania Kazimierza Wielkiego- zbudował pierwszy uniwersytet (w Krakowie) - 1364 r. - umocnił i powiększył terytorium państwa polskiego - „Zastał Polskę drewnianą, a zastawił murowaną” - zbudował wiele mi... Kazimierz Wielki Kazimierz Wielki urodził się w 1310 roku. Był synem Władysława Łokietka i Jadwigi, córki Bolesława Pobożnego. W dniu kiedy na świat przyszedł Kazimierz, Władysław Łokietek przekroczył 50 lat, a księżna Jadwiga miała prawdopodobnie ... Kazimierz Wielki. Potomni docenili zasługi ostatniego władcy Polski z dynastii Piastów, nadając mu przydomek ,,Wielki’’. W ciągu swych długich, bez mało 40-letnich rządów Kazimierz Wielki, dzięki dalekowzrocznej polityce, przemyślanej i konsekwentnej d... Kazimierz Wielki Kazimierz Wielki urodzony 30 IV 1310 r. w Kowalu, zmarł 5 XI 1370 r. w Krakowie i został pochowany w katedrze wawelskiej. Był synem Władysława Łokietka i Jadwigi, córki Bolesława Pobożnego. W dniu, kiedy na świat przyszedł Kazimierz, Wła... Bolesław Chrobry i Kazimierz Wielki Na początku swego panowania Bolesław Chrobry utrzymywał poprawne stosunki z Cesarstwem. Jednak na początku swego panowania musiał walczyć o władzę z Odą i jej synami. W tym czasie rozprawił się też z opozycją możnych, dwóch z nich, Od... Związanie Rusi Halicko-Włodzimierskiej z Polską powiodło się dzięki tolerancji oraz poszanowaniu obyczajów, praw i religii. Te wartości przypisywane państwu jagiellońskiemu i jego władcom były obecne w polityce Kazimierza Wielkiego. „A chociaż wszystkim mieszkańcom i przebywającym we wspomnianym mieście nadajemy prawo magdeburskie, jednakże ze specjalnej naszej łaski pragniemy zachować Ormian, Żydów, Saracenów i Rusinów w ich obrządkach i prawach” – postanawiał król. W 2009 r. Radosław Sikorski w artykule-prezencie na powitanie Władimira Putnia stwierdził, że „właściwej odpowiedzi na dylematy geostrategiczne i tożsamościowe Polski nie oferują jagiellońskie ambicje mocarstwowe”. Nie musiał stawiać kropki nad i. Było jasne, że jest to krytyka polityki wschodniej prezydenta Lecha Kaczyńskiego. Rok wcześniej Sikorski pochwalił pierwszych Piastów: „Związki z Czechami i Węgrami oraz przymierze z niemieckimi władcami Świętego Cesarstwa Rzymskiego wprowadziły Polskę w polityczny krwiobieg świata łacińskiego”. Piastów chwalono też w PRL, rzecz jasna nie za przymierze z Niemcami, ale za Cedynię, Psie Pole i Płowce. Komuniści i Sikorski przeciwstawiali więc – choć z różnych powodów – Polskę Piastów Polsce Jagiellonów, prowadzącej „niesłuszną” politykę zaangażowania na wschodzie. Czytaj też:Ruś na kolanach W PRL mówiono wiele o piastowskich granicach. Oczywiście tylko tych zachodnich, porównywanych do granicy na Odrze i Nysie. Za Kazimierza Wielkiego wschodnia piastowska granica wykraczała bowiem daleko poza Bug, na którym oparto granicę komunistycznej Polski. To właśnie ostatni Piast, zanim zawarta została unia polsko-litewska, dał początek rozwojowi Polski w kierunku wschodnim, kończąc zarazem kilkuwiekową konfrontację z władcami Rusi Kijowskiej, a potem Halicko-Włodzimierskiej. O Grody Czerwieńskie W 981 r. „poszedł Włodzimierz ku Lachom i zajął Przemyśl, Czerwień i inne grody, które do dziś dnia są pod Rusią” – zapisano w „Powieści minionych lat” (kronice Nestora). Zdobyte terytorium, zwane Grodami Czerwieńskimi, rozpościerało się między Wieprzem, Wisłoką i Bugiem, wykraczając poza tę ostatnią rzekę. Piastowie dwukrotnie odbijali Grody Czerwieńskie. W 1018 r. odzyskał je Bolesław Chrobry podczas wyprawy, z której zapewne najbardziej zapamiętane zostało do dziś uderzanie mieczem o Złotą Bramę. Nie był to jednak ani Szczerbiec, wykonany znacznie później, ani też nie była to Złota Brama, wybudowana już po pobycie Chrobrego w Kijowie. „Tak jak w tej godzinie Złota Brama miasta została ugodzona tym mieczem, tak następnej nocy ulegnie siostra najtchórzliwszego z królów, której mi dać nie chciał”. Według Galla Anonima tymi słowami miał odezwać się książę Bolesław. Historycy nie są zgodni co to tego, czy siostra księcia kijowskiego została zgwałcona czy też nie, w każdym razie została niedobrowolnie jego nałożnicą. Przemoc miała wymiar także symboliczny, bo jak przedstawia Gall wywód Bolesława: „Pomszczona została w ten sposób zniewaga naszego rodu, Rusinom zaś ku obeldze i hańbie”. Grody Czerwieńskie utracili Piastowie ponownie podczas destrukcji państwa polskiego w 1031 r. Odzyskał je znów Bolesław Szczodry, wprowadzając na tron kijowski swojego zięcia Izasława. Szczodry nie zachował się tak brutalnie w Kijowie jak Chrobry, ale też pozwolił sobie na zniewagę. Nie zsiadając z konia, wytargał „ze śmiechem” księcia Izasława. Upadek Szczodrego oznaczał także ponowne odpadnięcie Grodów Czerwieńskich od państwa Piastów. Ustalona wówczas granica przetrwała aż do czasów Kazimierza Wielkiego. Węgrzy w Haliczu Piastowie nie zaniechali jednak polityki wschodniej. Zdarzało się im interweniować na Rusi Halickiej i Włodzimierskiej. Leszek Biały i książę Roman, panujący we Włodzimierzu, pomagali sobie wzajemnie w wewnętrznych rozgrywkach. Roman brał udział w bitwie pod Mozgawą (w której został ranny), za co Leszek odwdzięczył mu się, pomagając zdobyć Halicz. Powstało wówczas księstwo halicko-włodzimierskie. Zdradę Leszka przypłacił Roman życiem, ginąc w bitwie pod Zawichostem. W grę o wpływy na Rusi Halicko-Włodzimierskiej włączyły się Węgry. Konflikty między sojusznikami zmniejszyło małżeństwo Kolomana, syna króla węgierskiego Andrzeja II, który wziął za żonę córkę Leszka Salomeę i w 1219 r. koronował się w Haliczu. Chociaż władztwo Madziarów nad Rusią Halicką było przejściowe, od tamtego czasu królowie węgierscy zaczęli nazywać się królami Galicji i Lodomerii (od miast Halicz i Włodzimierz). Pięć wieków później Austria, która wchłonęła Węgry, powoływała się na historyczne prawa, biorąc udział w pierwszym rozbiorze Rzeczypospolitej, po którym utworzyła prowincję Galicja i Lodomeria. Trzecim graczem w walce o wpływy na Rusi Halicko-Wołyńskiej była Złota Orda i to właśnie chanowie tatarscy na sto lat (1240–1340) podporządkowali ją sobie. Dwaj ostatni władcy Rusi Halicko-Włodzimierskiej, Andrzej i Lew, zginęli najprawdopodobniej w walce z Tatarami w 1323 r. Piast na ruskim tronie Sukcesorem książąt Andrzeja i Lwa został Piast mazowiecki, Bolesław, syn księcia Trojdena I. Władza w księstwie warta była zmiany wyznania. Wraz z przejściem na prawosławie Bolesław zmienił także imię. Na cześć dziadka, króla halickiego, został Jerzym. Na tron wprowadził go Władysław Łokietek z pomocą Węgrów, przy akceptacji kolejnego gracza o Ruś – Litwy oraz Tatarów. Autor jego życiorysu w książce „Piastowie. Leksykon biograficzny” Maciej Wilamowski uważa, że książę nie uległ namowom Krzyżaków, by zawrzeć sojusz z państwem zakonnym i być może nawet wysłał swoje wojska na pomoc Łokietkowi w 1331 r. walczącemu z Krzyżakami. Niewykluczone, że zawarł układ z jego następcą Kazimierzem Wielkim, czyniąc go swoim sukcesorem. Ukraiński historyk Leontij Wojtowycz twierdzi natomiast, że Jerzy II demonstrował swoją niezależność od Polski. Zawarł sojusz z Krzyżakami, którego antypolskie ostrze było oczywiste. Napadł też wraz z Tatarami na Lublin i trzymał go w oblężeniu. Wojtowycz kwestionuje istnienie umowy sukcesyjnej z Kazimierzem Wielkim i uważa za możliwe, że śmierć księcia wiązała się z próbami zastąpienia go przez Polaków księciem Władysławem Siemowitowicem. Bolesław Jerzy II zmarł otruty przez bojarów w 1340 r. Także wyjaśnienie motywów zbrodni dzieli historyków. Wilamowski uważa, że przyczyną zamordowania księcia były jego silne związki z Polską i Mazowszem, otaczanie się polskimi i mazowieckim rycerzami oraz popieranie polskiego osadnictwa i katolicyzmu. Kwestionuje to Wojtowycz, nie podaje jednak innych motywów zgładzenia księcia. Być może powód zbrodni nie był polityczny. A w każdym razie nie tylko polityczny. Bolesław Jerzy II – jak zapisano w „Roczniku małopolskim” – „był dla swoich bardzo gwałtowny, dopuszczał się więzienia ich, wymuszał od nich pieniądze, porywał i bezcześcił ich córki i żony”. Może otrucie księcia było więc – również – zemstą upokorzonych mężów i ojców. O rozstrzelaniu księcia d’Enghien na rozkaz Napoleona Talleyrand powiedział: „To gorzej niż zbrodnia – to błąd”. I tak było w przypadku zabójstwa księcia Bolesława Jerzego II. Bojarzy truciciele jakby zupełnie nie brali pod uwagę, że opróżnionym tronem będą zainteresowani sąsiedzi: Polska, Litwa i Węgry. Raczej powinni godzić się na jakąś formę protektoratu, byleby tylko utrzymać istnienie państwa. Alternatywna historia mogłaby wyglądać przecież tak: Bolesław Jerzy II nie ginie otruty i zawiera z Kazimierzem Wielkim unię polsko-ruską. Jadwiga kończy dzieło Kazimierza Kazimierz Wielki zjawił się błyskawicznie na Rusi Halicko-Włodzimierskiej, ale jej ostateczne włączenie do Polski – ziemie te nazywano Rusią Czerwoną – nastąpiło dopiero po prawie pół wieku rywalizacji z Litwą, a także z Węgrami. Paweł Jasienica zauważał w „Polsce Piastów”, że w 1340 r. „sprawa wcale nie tak wyglądała, że albo będzie Ruś niepodległa, albo król polski we Lwowie. Zagadnienie przedstawiało się w postaci pytania: Kto Ruś Czerwoną zdobędzie: Polska, Węgry czy Tatarzy […]. Przecież Ruś Czerwona to kraj bezpośrednio przylegający do stołecznej dzielnicy Polski. Usadowienie się Litwinów, a już zwłaszcza Tatarów, nad górnym Wisłokiem stanowiłoby śmiertelne niebezpieczeństwo dla Małopolski”. Dlatego też nie ma większego znaczenia, czy istniał układ, na mocy którego polski król miał objąć schedę po księciu Bolesławie Jerzym II, a więc legalnie przejąć jego państwo, czy też nie. Ważniejsze było bezpieczeństwo Polski. Z pewnym patosem, ale przecież nie bez podstaw, pisał Feliks Koneczny, że wyprawa ruska Kazimierza Wielkiego nie była zaborczym najazdem, ale „największem dla Rusi dobrodziejstwem”, gdyż uwalniała ją z mongolskiej niewoli, i przywróceniem tego kraju Europie, „odzyskaniem go dla cywilizacyi”. Znacznie większy kłopot niż z Tatarami miał Kazimierz Wielki z Litwinami, którzy zamierzali zagarnąć tereny księstwa halicko-włodzimierskiego. W 1351 r. napadli na Polskę, co spotkało się z odwetową polsko-węgierską wyprawą w roku następnym. Dwa lata później zerwali rozejm, a prawdopodobnie w 1355 r. nastąpiła kontrakcja Kazimierza Wielkiego. Dopiero w 1366 r. ostatecznie przejął on kontrolę nad większością ziem dawnego księstwa halicko-włodzimierskiego, oddając ich część w lenno książętom litewskim. Jerzy Wyrozumski w biografii Kazimierza Wielkiego pisał, że nieskonsolidowane bojarstwo, niepotrafiące stworzyć więzi, które są zdolne zapewnić trwanie państwa, popierało po trosze każdego z sąsiadów księstwa lub każdego z nich po trosze zwalczało. Rozgrywka polskiego króla „nie była w każdym razie wojną z Rusią samą, bo jej społeczeństwo większego zagrożenia od strony Polski nie odczuło i na obronę w stosunku do niej – poza fazą początkową całej sprawy – się nie zdecydowało”. Węgrzy, którzy wspierali Kazimierza Wielkiego, nie zamierzali rezygnować z Rusi Halickiej. Kazimierz Wielki zgodził się na to, że jeśli będzie miał syna, to Węgrzy mogą ją wykupić. A gdyby nie miał dziedzica, i tak Ruś będzie we władaniu węgierskiej dynastii. Postanowione już bowiem było, że tron po Piaście obejmą Andegawenowie. Dopiero wyprawa królowej, a ściślej mówiąc króla Jadwigi w 1387 r. przyłączyła administrowaną przez Węgrów Ruś Halicką do Polski. Nowy początek Lwowa Wybitny historyk Oskar Halecki zwrócił uwagę na to, że „już z pierwszym krokiem ekspansyi poza obszar etnograficzny rozpoczyna się, choć Piast go dokonał, epokowa przemiana z »piastowskiej« w »jagiellońską« Polskę. Wcielenie Rusi było szkołą, która jej umożliwiła podjęcie dzieła analogicznego, lecz w tyle szerszym zakresie: przyłączenie wszystkich ziem litewskich i ruskich”. Była to szkoła tolerancji oraz poszanowania obyczajów, praw i religii. Te wartości przypisywane państwu jagiellońskiemu i jego władcom były obecne w polityce Kazimierza Wielkiego wobec włączonych ziem Rusi, którą zaczęto nazywać Czerwoną. „Będąc rozumnym i dalekowzrocznym politykiem, polski król wykorzystał cały arsenał dostępnych środków dla przeciągnięcia na swoją stronę miejscowej elity. Zdecydował więc, by zadeklarować chęć zawarcia unii i zachowania praw Królestwa Rusi, bicia odrębnej monety, nadawania lub potwierdzania magdeburskich praw i majątków ziemskich halickiemu bojarstwu oraz wsparcie dla odnowienia prawosławnej halickiej metropolii” – pisał Leontij Wojtowycz. W 1356 r. Kazimierz Wielki nadał miastu prawo magdeburskie. Był to nowy początek miasta, po jego spaleniu trzy lata wcześniej przez Litwinów. „A chociaż wszystkim mieszkańcom i przebywającym we wspomnianym mieście nadajemy prawo magdeburskie, jednakże ze specjalnej naszej łaski pragniemy zachować Ormian, Żydów, Saracenów i Rusinów w ich obrządkach i prawach” – postanawiał król. W 1379 r. Lwów otrzymał prawo składu od Ludwika Węgierskiego. Rozpoczął się wzrost znaczenia miasta jako ważnego ośrodka handlowego na szlaku łączącym Wschód i Zachód, prowadzącym ku Suczawie, będącej centrum handlu bydłem, futrami i woskiem, oraz koloniom genueńskim nad Morzem Czarnym – Kaffą i Kilią. Ogromną rolę odgrywali w tym handlu kupcy ormiańscy ze Lwowa. Gdy królowa Jadwiga obejmowała władzę na Rusi Halickiej, wystawiła dokument dla ziemi przemyskiej stanowiący, że starostwo powierzy Polakowi albo Rusinowi, potwierdziła też prawa i przywileje biskupów przemyskich, zarówno prawosławnych, jak i katolickich. Przyłączenie Rusi Czerwonej do Polski spowodowało liczne nadania królewskie dla możnowładców małopolskich. Jednak nie działo się to z krzywdą i pominięciem miejscowych. „Czy to u steru głównych urzędów krajowych, czy na »państwie« rozległych posiadłości wszędzie obok Polaków siedzą z woli królewskiej krajowcy ruscy” – pisał Karol Szajnocha w „Jadwidze i Jagielle”, wymieniając między innymi Monasterskich, przodków rodu Jazłowieckich, Bybelskich, Kiedrejowiczów, Buczackich i Teptuchowiczów. Zaangażowanie się Kazimierza Wielkiego w sprawy Rusi łączyli historycy w PRL z zaniedbaniem przez niego kwestii odzyskania Śląska. Bronił wówczas króla Paweł Jasienica. „Polityka Kazimierza Wielkiego wobec Rusi wywołuje dziś wiele zastrzeżeń. Ona to rzekomo miała odwrócić uwagę Polski od Śląska i Pomorza oraz przeszkodzić w ich odzyskiwaniu” – pisał w „Polsce Piastów”. Jasienica zauważał, że Krzyżacy byli bardzo zaniepokojeni wzmocnieniem potencjału Polski, która mogła bogacić się na handlu wschodnim dzięki opanowaniu Rusi Czerwonej. Zwracał też uwagę, że król zamykał drogę na wschód kupcom wrocławskim, wywierając w ten sposób ekonomiczny nacisk na Śląsk. Zwycięstwo Łokietka pod Płowcami było dość szczęśliwe i na pewno nie przesądzało w konflikcie z Krzyżakami. Wcale nie świadczyło o tym, że Królestwo Polskie ma potencjał do odzyskania Pomorza i Śląska. Lepiej więc chyba się stało, że Kazimierz Wielki nie prowadził wobec zachodnich sąsiadów polityki „bohatersko-wojennej”, ale szukał wzmocnienia państwa tam, gdzie to było możliwe, czyli na wschodzie. Tomasz Stańczyk Http:// Kazimierza Wielkiego1335 rok – w Wyszehradzie zostaje zawarta ugoda pomiędzy nowym władcą Polski i władcą Czech. Według jej postanowień Jan Luksemburski w zamian za otrzymane odszkodowanie w wysokości 20 tysięcy kop groszy praskich miał zrzec się prawa do tronu rok – w Kaliszu Kazimierz Wielki podpisuje tzw. pokój wieczysty z Krzyżakami. Ustalono wówczas, że Krzyżacy w dalszym ciągu będą sprawowali władzę nad Pomorzem Gdańskim, natomiast Kujawy i ziemia dobrzyńska wrócą ponownie do 1340-1366 – rozgrywają się walki o Ruś Halicką pomiędzy Polakami, Litwinami, Węgrami oraz czasów panowania Kazimierza Wielkiego znacznie wzmocniła się administracja i gospodarka państwa. Przysłużyła się do tego rozbudowa systemu obrony państwa. Budowano wówczas miasta otoczone murami obronnymi i ceglane zamki warowne oraz wsie. Przykładem jest Zamek w Chęcinach, z którego wojska polskie wyruszyły na wojnę z Krzyżakami;- Kazimierz Wielki sprowadzał do Polski nowych osadników niemieckich, śląskich i zachodnioeuropejskich;- Żydom zapewnił on swobodę wyznania oraz nietykalność osobistą, po to by chcieli się osiedlać na terenach państwa polskiego;- ujednolicił prawo w państwie oraz wyeliminował lokalne prawa zwyczajowe poprzez wprowadzenie dwóch kodeksów prawnych dla Małopolski i Wielkopolski;- dbał również o rozwój handlu, wprowadzając przywilej składu i przymusu składu – był to przywilej dotyczący kupców, na którego mocy narzucano im obowiązek sprzedaży towarów na rynku miasta, gdzie on obowiązywał. Kupcy musieli również odwiedzać te miasta według prawa przymusu Gniazda – to ruiny zamków warownych zbudowanych w Jurze Krakowsko-Częstochowskiej za czasów panowania Kazimierza – podatek, jaki płacono od dóbr ziemskich. Był jednym ze źródeł dochodów skarbu państwa, który czerpał zyski również z majątków królewskich, kopalń soli znajdujących się w Bochni i w Wieliczce, a także poprzez wprowadzenie nowej polskiej monety – rok – zostaje ufundowany przez Kazimierza Wielkiego pierwszy uniwersytet powstały na terytorium Polski, zwany Akademią rok – śmierć króla Kazimierza Wielkiego (zasługi: Polska stała się krajem wielowyznaniowym, rozkwit gospodarki, kultury oraz oświaty, dobry władca, polityka pokojowa).Uczta u Wierzynka – przyjęcie u Wierzynka w Krakowie, spotkanie europejskich monarchów (wrzesień 1364) zwołane z inicjatywy Kazimierza III Wielkiego, opisane przez Jana Długosza, uwiecznione na obrazie przez Jana Matejkę. Odpowiedź: Kazimierz założył uniwersytety, ponieważ po przeprowadzonych w państwie reformach potrzebował urzędników, którzy mogliby onym państwem zarządzać, gospodarować i po to aby nasz naród Polski za jego czasów był kształcony tak abyśmy mogli godnie rządzić krajem. Kazimierz założył uniwersytety, ponieważ po przeprowadzonych w państwie reformach potrzebował urzędników, którzy mogliby onym państwem zarządzać, gospodarować i po to aby nasz naród Polski za jego czasów był kształcony tak abyśmy mogli godnie rządzić krajem. niceeep He Contents1 Dlaczego Kazimierz Wielki był wielki?2 Kto i kiedy założył pierwszy uniwersytet na ziemiach polskich?3 Co zrobił dla kraju Kazimierz Wielki?4 Z czego zrzekł się Kazimierz Wielki na rzecz Jana Luksemburskiego?5 Czy Kazimierz Wielki słusznie jest nazywany Wielkim?6 Dlaczego Kazimierz Wielki był dobrym królem?7 Kto i gdzie założył Akademię Krakowską?8 Kto i dlaczego założył Akademię Krakowską?9 Jak Kazimierz Wielki rządził swoim krajem?10 Jak rządził Kazimierz Wielki?11 Jakie były najważniejsze dokonania Kazimierza Wielkiego?12 W jaki sposób rozwiązał problem pretensji do tronu polskiego Jana Luksemburskiego?13 Czego nie udało się zrealizować Kazimierzowi Wielkiemu?14 Jaką dzielnicę udało się Kazimierzowi podporządkować prawie w całości?15 Kiedy dokonał Kazimierza Wielkiego? 16 Kiedy Kazimierz Wielki zastawił Polskę murowaną? 17 Kiedy Kazimierz Wielki zbudował Polskę? Dlaczego Kazimierz Wielki był wielki? Zmienił nazwę państwa z Królestwa Polskiego na Polskę, ponieważ państwo było własnością całego ludu. Podczas jego panowania Polska była mocarstwem i była szanowana w Europie, dlatego możemy go nazwać „Wielkim”. Kto i kiedy założył pierwszy uniwersytet na ziemiach polskich? Uniwersytet Krakowski jest najstarszą uczelnią w Polsce i jedną z najstarszych w tym regionie Europy. Ufundowany został 12 maja 1364 roku przez króla polskiego Kazimierza Wielkiego. Studium generale – tak wówczas nazywano Uniwersytet — składało się z trzech wydziałów: sztuk wyzwolonych, medycyny i prawa. Co zrobił dla kraju Kazimierz Wielki? Kazimierz przyłączył do Polski Ruś Halicką, podporządkował sobie Mazowsze, odzyskał część terytoriów na północ od Wielkopolski. Usprawnił system podatkowy, skodyfikował prawo, utrwalił zasady działania sądownictwa, dokonał lokacji wielu wsi i miast, wzniósł szereg zamków obronnych, założył Akademią Krakowską. Z czego zrzekł się Kazimierz Wielki na rzecz Jana Luksemburskiego? W listopadzie 1335 roku w Wyszehradzie Kazimierz zrzekł się na rzecz Jana Luksemburskiego księstw śląskich, z wyjątkiem księstwa świdnicko-jaworskiego i praw do księstwa płockiego, w zamian król czeski za 20 tysięcy kóp groszy zrezygnował z praw do korony polskiej. Czy Kazimierz Wielki słusznie jest nazywany Wielkim? Kazimierz Wielki wybudował bądź odnowił około 50 zamków, tworząc system obronny państwa. Stworzył warunki do powstawania nowych miast i wsi. Miasta kazał otaczać murami obronnymi, przez co też wzmocnił system obronny miast. Bardzo dużą zasługą było też założenie przez króla Akademii Krakowskiej w 1364 roku w Krakowie. Dlaczego Kazimierz Wielki był dobrym królem? Był władcą, który powiększył terytorium Polski, wzmocnił wewnętrznie swoje królestwo i zapewnił mu szacunek na arenie międzynarodowej. Był przy tym człowiekiem z krwi i kości – pełnym słabostek i ludzkich odruchów. Kto i gdzie założył Akademię Krakowską? Uniwersytet (studium generale) został założony w 1364 roku w Kazimierzu z fundacji Kazimierza III Wielkiego, i składał się początkowo z trzech wydziałów: sztuk wyzwolonych, medycyny i prawa. Był to drugi, po powstałym w 1348 roku Uniwersytecie w Pradze, uniwersytet założony w środkowej Europie. Kto i dlaczego założył Akademię Krakowską? Historia Uniwersytetu rozpoczyna się wraz z datą 12 maja 1364 r., kiedy to król Kazimierz Wielki założył Akademią Krakowską i powołał Studium Generale, które z początku obejmowało trzy fakultety: prawo, medycynę i filozofię. Jak Kazimierz Wielki rządził swoim krajem? GOSPODARKA – Wprowadził jedną monetę – srebrne grosze. Ustalił podatki. Król miał pieniądze na rozbudowę państwa. ADMINISTRACJA PAŃSTWOWA – Zakładał nowe wsie i miasta. Jak rządził Kazimierz Wielki? Państwo było wyniszczone długotrwałymi wojnami, co nie sprzyjało rozwojowi gospodarczemu. Jednak król okazał się dobrym gospodarzem. Za jego długiego panowania (panował w latach 1333–1370) Polska stała silnym się państwem z dobrze rozwiniętą gospodarką. Był ostatnim władcą z dynastii piastowskiej na polskim tronie. Jakie były najważniejsze dokonania Kazimierza Wielkiego? zajął Lwów i rozpoczął podbój Rusi Halickiej, – dążył do unowoczesnienia państwa, był zwolennikiem różnych reform, – zakładał nowe miasta, kupcom nadawał przywileje, – zreformował system monetarny, a także ujednolicił prawo. W jaki sposób rozwiązał problem pretensji do tronu polskiego Jana Luksemburskiego? Zobowiązywał się także do wypłaty 4 tys. kóp Henrykowi z Lipy, a pozostałe 6 tys. miał dostarczyć do najbliższej Wielkanocy do Raciborza lub Opawy. W zamian, Jan Luksemburski wraz z synami, zrzekali się wszelkich pretensji do polskiego tronu. Czego nie udało się zrealizować Kazimierzowi Wielkiemu? Polska w 1333 r. nie była w stanie prowadzić wojny z Zakonem, Kazimierz chciał rozwiązać konflikt na drodze dyplomatycznej. W taki sam sposób pragnął znormalizować stosunki polsko-czeskie. Problemom tym był poświęcony zjazd w Wyszehradzie, w 1335 r., na którym król polski spotkał się z królami Czech i Węgier. Jaką dzielnicę udało się Kazimierzowi podporządkować prawie w całości? Podczas toczących się w latach 1349–1352 ciągłych walk króla z Litwinami, Tatarami i bojarami ruskimi, ostatecznie przy węgierskiej pomocy, udało się Kazimierzowi opanować duże obszary Rusi halicko-włodzimierskiej. Kiedy dokonał Kazimierza Wielkiego? Dokonania Kazimierza Wielkiego Dokonania Kazimierza Wielkiego: – zbudował pierwszy uniwersytet (w Krakowie) – 1364 r. – umocnił i powiększył terytorium państwa polskiego – „Zastał Polskę drewnianą, a zastawił murowaną” – zbudował wiele miast, zamków, murów warownych – wprowadził jednolitą walutę – wprowadził sądy i jednolite prawo Polityka zewnętrzna i wewnętrzna Kiedy Kazimierz Wielki zastawił Polskę murowaną? Dokonania Kazimierza Wielkiego: – zbudował pierwszy uniwersytet (w Krakowie) – 1364 r. – umocnił i powiększył terytorium państwa polskiego – „Zastał Polskę drewnianą, a zastawił murowaną” Kiedy Kazimierz Wielki zbudował Polskę? Dokonania Kazimierza Wielkiego: – zbudował pierwszy uniwersytet (w Krakowie) – 1364 r. – umocnił i powiększył terytorium państwa polskiego. – „Zastał Polskę drewnianą, a zastawił murowaną”. – zbudował wiele miast, zamków, murów warownych. Kazimierz Wielki urodzony 30 IV 1310 r. w Kowalu, zmarł 5 XI 1370 r. w Krakowie i został pochowany w katedrze wawelskiej. Był synem Władysława Łokietka i Jadwigi, córki Bolesława Pobożnego. W dniu, kiedy na świat przyszedł Kazimierz, Władysław Łokietek przekroczył 50 lat, a księżna Jadwiga miała prawdopodobnie 44 lata. Od najmłodszych lat ojciec wprowadzał go w sztukę rządzenia państwem. Królewicz brał udział w walkach z Krzyżakami, w 1332 r. samodzielnie zdobył Kościan, odzyskując zajęty kiedyś przez książąt głogowskich zachodni skrawek Wielki urodzony 30 IV 1310 r. w Kowalu, zmarł 5 XI 1370 r. w Krakowie i został pochowany w katedrze wawelskiej. Był synem Władysława Łokietka i Jadwigi, córki Bolesława Pobożnego. W dniu, kiedy na świat przyszedł Kazimierz, Władysław Łokietek przekroczył 50 lat, a księżna Jadwiga miała prawdopodobnie 44 lata. Od najmłodszych lat ojciec wprowadzał go w sztukę rządzenia państwem. Królewicz brał udział w walkach z Krzyżakami, w 1332 r. samodzielnie zdobył Kościan, odzyskując zajęty kiedyś przez książąt głogowskich zachodni skrawek Wielkopolski. W roku 1331 ojciec ustanowił go namiestnikiem w Wielkopolsce, na Kujawach i w Sieradzkiem. Niestety Kazimierz nie odznaczał się odwagą, jak jego ojciec, był oskarżony o tchórzostwo, dowodem tego miało być opuszczenie pola bitwy pod Płowcami. Jednocześnie jako młody człowiek był rozważny, trzeźwo i elastycznie myślący. Umiał dobierać sobie współpracowników i wykorzystywać istniejącą sytuację. Miał szerokie horyzonty i patrzył daleko w przyszłość. Kazimierz miał wielki temperament, był gwałtowny i okrutny. Za przykład bezwzględności króla może posłużyć los Maćka Borkowica, był on oskarżony o powtórzenie buntu, Kazimierz skazał go na śmierć głodową. Kazimierz, mając w chwili śmierci ojca 23 lata, niezwłocznie koronował się na króla. Niemal jednocześnie z koronacją przedłużono rozejm z Krzyżakami. Polska w 1333 r. nie była w stanie prowadzić wojny z Zakonem, Kazimierz chciał rozwiązać konflikt na drodze dyplomatycznej. W taki sam sposób pragnął znormalizować stosunki polsko-czeskie. Problemom tym był poświęcony zjazd w Wyszehradzie, w 1335 r., na którym król polski spotkał się z królami Czech i Węgier. W 1340 roku po śmierci księcia włodzimiersko-halickiego Jerzego Bolesława, Kazimierz Wielki został spadkobiercą jego ziem (Ruś halicko-włodzimierska). Przyłączenie Rusi Czerwonej po wieloletnich walkach z Litwinami i Tatarami miała ogromne znaczenie dla handlu polskiego gdyż tędy, bowiem wiódł szlak handlowy ku wschodowi. Ponadto ziemie te stanowiły zabezpieczenie przed najazdami Tatarów i Litwinów na bogatą Małopolskę. W 1351 roku Kazimierz Wielki przyłączył do Polski Mazowsze Płockie, a z pozostałych ziem mazowieckich uczynił lenno korony. Kazimierz Wielki ciągle czuł się zagrożony możliwością antypolskiego porozumienia krzyżacko-czeskiego. Dlatego w swej polityce zagranicznej szukał oparcia w mocnym sojuszniku. Utrzymywał, więc dobre stosunki z Węgrami. Nie posiadając męskiego potomka z,, prawego łoża ’’ wyznaczył na swego następcę syna króla Węgier Karola Roberta i swej siostry Elżbiety Łokietkówny, Ludwika. Związało to jeszcze ściślejszym sojuszem Polskę z Wielki miał cztery żony. Pierwszą żoną była Aldona Anna Litewska. Aldona była księżniczką litewską, córką pogańskiego Wielkiego Księcia Giedymina. Miała liczne rodzeństwo. Urodziła się przypuszczalnie około 1309-1310 roku. Nosiła pogańskie imię Aldona. Długosz chwalił Aldonę jako kobietę uczciwą i zgodnie żyjącą z mężem. Anna słynęła z miłosierdzia, z siły fizycznej i chęci do zabaw. Lubiła tańce i jazdę konną, wszędzie towarzyszyli jej grajkowie i śpiewacy. Gdy miała około piętnastu lat na dworze ojca pojawiło się poselstwo Łokietka. Wkrótce Aldona udała się do Krakowa, aby poślubić tam polskiego następcę tronu. Została ochrzczona, przyjmując imię Anna. Chrześcijański królewicz, chcąc poślubić dawną pogankę, potrzebował zgody papieża. Narzeczeni byli rówieśnikami. Podobno Kazimierz nie chciał poślubić Anny i ojciec musiał użyć siły, aby doprowadzić syna do ołtarza. Ślub odbył się w 1325 roku, a wianem Aldony byli zwolnieni przez Litwinów jeńcy polscy. Małżeństwo Kazimierza i Aldony zawarto ze względów politycznych. O pożyciu małżonków niewiele wiadomo. Mimo częstych zdrad Kazimierza, układało się chyba poprawnie. Niekorzystnie na pozycję monarchini wpływał fakt, że nie dała krajowi następcy tronu za to urodziła dwie córki: ~ Elżbietę, która poślubiła Bogusława V, księcia słupsko - szczecińskiego. ~ Kunegundę, która wyszła za Ludwika VI Rzymskiego, księcia bawarskiego. Mimo ostrych sprzeciwów matki, Jadwigi Kaliskiej, Kazimierz zadbał o koronację żony. Aldona Anna zmarła nieoczekiwanie i gwałtownie w 1339 roku. Pochowano ją jako pierwszą monarchinię w katedrze czasach panowania Kazimierza III Wielkiego zostały założone obok Krakowa dwa niezależne miasta: W 1335 r. Kazimierz Wielki lokował w pobliżu Krakowa, w miejscu niegdysiejszej wsi Bawół, odrębne miasto, które stało się ośrodkiem wspólnoty żydowskiej w 1335 otrzymało prawo miejskie i od imienia króla przyjęło nazwę Kazimierz. Dokumentem z 1366 król lokował kolejne miasto pod Krakowem, koło starego (z XII w.) Kościoła Św. Floriana, stąd zwane Florencją, z czasem zaś Kleparzem. W przeciwieństwie do Kazimierza, otoczonego murami i wodami Wisły, Kleparz nie miał własnego systemu obronnego i był miastem otwartym. Dokumentem z dnia 12 V 1364 Kazimierz Wielki funduje w Krakowie pierwszą wyższą uczelnię - Studium Generale, czyli Akademię Krakowską, opartą na włoskich wzorach, utrzymywaną przez skarb królewski.

wojny kazimierza wielkiego o ruś halicką z litwinami i tatarami